Để cho ra đời một sản phẩm bê tông chất lượng thì ngoài các yếu tố như phối liệu, kỹ thuật,… Thì phụ gia bê tông cũng là một yếu tố rất quan trọng.
Phụ gia bê tông là những hợp chất hay hỗn hợp các chất vô cơ, hữu cơ có nguồn gốc tự nhiên hoặc tổng hợp. Khi trộn bê tông sẽ được cho vào một lượng thích hợp nhằm làm thay đổi tính chất của bê tông theo mục đích sử dụng, có thể là làm điều chỉnh thời gian ninh kết, tăng tính chống thấm,…Sau đây là các loại phụ gia chưa thể thiếu khi trộn bê tông:
Phụ gia giảm nước
Phụ gia giảm nước là loại phụ gia được dùng tại VN từ những năm 60 cho phép giảm nước trong khi trộn để có cùng tính dễ đổ hoặc tăng tính dễ đổ cùng với hàm lượng nước.
Loại phụ gia này nâng cấp
tỉ lệ biến dạng của vữa và bê tông tươi dưới tác dụng của đầm bê tông,
làm giảm sức căng trên bề mặt hoặc giữa các mặt của chất lỏng. cùng lúc, bôi trơn các hạt xi măng khiến chúng tách rời nhau, tạo điều kiện cho việc làm ướt và thủy hóa.
Phụ gia kéo dài thời gian ninh kết
Chẳng khác gì tên của nó, phụ gia kéo dài khoảng thời điểm ninh kết có tác dụng kéo dài khoảng thời điểm ninh kết của hỗn hợp bê tông. Tác dụng của phụ gia thể hiện ở các mức độ không giống nhau, tùy theo tính chất của xi măng, liều lượng sử dụng. Cần lưu ý khi dùng quá liều lượng sẽ khiến chậm đáng kể khoảng thời gian ninh kết.
Phụ gia kéo dài khoảng thời điểm ninh kết thường được dùng
trong các trường hợp: thi công trong thời tiết nóng, vận chuyển bê tông
đường dài, bê tông trộn sẵn, bê tông bơm, bê tông phun,…
Phụ gia siêu dẻo
Có tác dụng làm giảm lượng nước trong khi trộn hỗn hợp bê tông, nhưng khác với phụ gia giảm nước là nó không làm ảnh hưởng đến khoảng thời gian ninh kết của bê tông, do vậy nó có thể tạo ra các loại bê tông linh động cao.
Những để ý khi sử dụng phụ gia siêu dẻo: check chặt chẽ khoảng thời gian phụ gia được trộn vào bê tông, chọn loại thích hợp với xi măng và trộn liều lượng theo hướng dẫn, làm ván khuôn chặt khít và mặc dù bê tông có phụ gia siêu dẻo có thể tự san bằng nhưng vẫn phải đầm thật chặt.
Phụ gia siêu dẻo được dùng
trong các trường hợp: sản xuất bê tông cường độ cao, đổ bê tông và đầm
bê tông ở những vùng có cấu kiện bê tông dày đặc, khó tiếp cận,…
Phụ gia cuốn khí
Phụ gia cuốn khí khi trộn vào bê tông sẽ tạo nên khá nhiều bọt khí nhỏ nhằm nâng cao khả năng chịu đóng băng và tan của bê tông, tăng tính linh hoạt
của bê tông khi đổ ở những nơi nhiệt độ thấp.Tác dụng của phụ gia này
sẽ bị giảm khi tăng nhiệt độ trong bê tông và hàm lượng xi măng cao.
Phụ gia được dùng trong các trường hợp: sản xuất bê tông thường có cốt thép hoặc không cốt thép, bê tông đặc biệt hạn chế sự phân tầng,…
Phụ gia đông kết nhanh
Trái lại với phụ gia kéo dài khoảng thời điểm ninh kết, phụ gia đông kết nhanh có tác dụng rút ngắn khoảng thời gian ninh kết của bê tông. Thường được dùng trong những tình huống như: hỗ trợ đổ bê tông trong thời tiết lạnh, cho phép kết thúc việc đổ bê tông và tháo dỡ ván khuôn sớm, bên cạnh đó còn có thể sử dụng để trám chỗ rò rỉ do áp lực nước
Cần lưu ý tới liều lượng khi dùng vì nếu vượt quá mức cho phép sẽ làm bê tông giảm cường độ chịu lực.
Phụ gia kỵ nước
Phụ gia kỵ nước là loại phụ gia nâng cấp tính chống thấm nước dưới áp lực của bê tông và chống ẩm với cách
ngăn sự hấp phụ mao quản trong bê tông. Các chất kỵ nước có trong phụ
gia sẽ bịt các lỗ rỗng và các ống dẫn nhỏ hơn vào các hạt rất nhỏ mà
chúng chứa. Nhưng các chất kỵ nước chỉ có tác dụng đối với các lỗ rỗng tương đối nhỏ, chúng không thể làm kín được đối với các loại bê tông xấu, có những chỗ không đồng nhất.
Phụ gia kỵ nước được sử dụng trong những trường hợp: sản xuất bê tông cho các công trình thủy lợi, sản xuất vữa chống thấm, vữa trát bề ngoài, mối nối của khối xây, tuynel,…
Phụ gia trợ bơm
Phụ
gia này có tác dụng giúp bê tông trơn hơn, dễ dàng bơm bê tông cho cự
ly xa tránh phân tầng bê tông. Khi trộn cùng bê tông, chúng sẽ ép nước phía trong hồ xi măng, làm cho hồ xi măng dẻo hơn và chui vào cốt liệu làm cho bê tông trơn.
Phụ
gia trợ bơm chỉ dùng cho bê tông được thiết kế với cấp phối dành cho bê
tông bơm, không dùng cho bê tông được thiết kế với cấp phối thông thường.
Phụ gia trương nở
Có tác dụng làm tăng thể tích của vữa hoặc của bê tông. Phụ gia hoạt động trong lúc thủy hóa xi măng, tự nở hoặc phản ứng với các thành phần khác của bê tông tạo ra sự trương nở. Do đó khi sử dụng phải xem xét kỹ liều lượng cũng như tương thích với các phụ gia khác, nếu không bê tông sẽ bị phá vỡ do áp lực giãn nở trong bê tông.
Phụ gia trương nở được dùng trong những trường hợp: sản xuất vữa bơm cho bu lông neo, chèn chân cột, sản xuất bê tông tự ứng suất.
